We zijn hier nog maar kort, maar door alle indrukken en het werk lijkt het alsof hier al maanden zijn. We zijn al zo opgenomen door de mensen hier en onze Arabische vocabulaire blijft zich maar uitbreiden. Er lag deze week heel veel werk op ons te wachten; huisbezoeken, cursusmiddagen, een grote bijeenkomst op vrijdag en ga zo maar door.
Afgelopen week zijn Sanaa en Fieke een aantal keer op huisbezoek geweest bij Wasim, een jongetje van zeven jaar met autisme, waarvan de moeder deelneemt aan de cursus voor ouders. De eerste keer dat we deze moeder ontmoetten was ze verlegen en teruggetrokken. Ze vond het lastig om over het gedrag van Wasim te praten en schaamde zich, zoals veel ouders, voor het soms onbegrijpelijke gedrag van haar zoontje.
Voor deze moeder bood de oudercursus heel veel herkenning. Het was zo bijzonder om te zien hoe ze langzaam opbloeide. Door alle informatie over autisme en door de verhalen van andere ouders durfde ze steeds meer vragen te stellen, ervaringen te delen en uiteindelijk ook de preoccupaties van haar zoontje waar zij zich zo voor schaamde, te bespreken.
De huisbezoeken sloten aan bij de cursusbijeenkomsten. Na elke bijeenkomst volgde een huisbezoek om samen met moeder te observeren en te proberen het gedrag van haar zoon te begrijpen. Zo zochten we samen naar een ingang voor het contact via spel. We keken hoe moeder “in de schijnwerper” van haar kind kon stappen om contact te maken met Wasim. Dit alles deden we samen met een van de (vrijwillige) leerkrachten van Ibtisama, want kennis delen en zorgen voor een duurzame kennisopbouw blijft steeds ons doel.
De moeder van Wasim was, net als veel ouders in Marokko, niet zo gewend om echt samen te spelen met haar kind. Het was voor haar dus ook echt een overwinning om haar gêne te laten varen en samen te bouwen of ballonnen op te blazen. We hadden zoveel respect voor haar inzet! En zij werd beloond: al snel ontstond er een mooi momentje tussen moeder en zoon. Hij had haar hulp nodig, vroeg het en maakte oogcontact! We zullen haar stralende blik niet snel vergeten.
Na dit mooie begin konden we ingaan op de stereotype interesses van Wasim: wasknijpers en ijsstokjes. Vraag ons niet waarom, maar hij kon zijn ogen er niet vanaf houden. Moeder had de wasknijpers verboden want bij ieder familiebezoek vloog dit jongetje de tuin in om daar alle wasknijpers van de lijn te halen, waardoor het wasgoed in het woestijnstof viel. Moeder schaamde zich daar natuurlijk voor. Samen zochten we naar een manier om via deze interesse aan te sluiten bij het spel van deze jongen en tegelijkertijd het te begrenzen in tijd en ruimte. Voor moeder was het een hele opgave om mee te gaan spelen met deze eigenaardige interesse. Maar ze deed het en … opnieuw een glimlach van het jongetje naar zijn moeder en een glimlach van moeder naar hem terug!
Samen zochten we naar manieren waarop zij het spel met ijsstokjes zou kunnen uitbreiden en variëren. Na een aantal huisbezoeken leken zowel moeder als zoon meer ontspannen. Beide genoten korte momenten van gezamenlijk spel. Extra mooi was dat hij van de ene op de andere dag in zijn eigen bed ging slapen. Na jarenlang slapen tussen ouders in, kondigde hij ineens aan dat hij nu groot was en in zijn eigen bed ging slapen. Hoewel waarschijnlijk toeval (wij hadden niets gedaan met het slapen) was het voor ouders een extra teken dat deze cursus hen geholpen had.
Gewapend met een cursusmap vol informatie over autisme in Frans en Arabisch, aantekeningen en handouts, zag deze moeder meer mogelijkheden om haar zoon te begeleiden. Tot slot maakten we foto’s met haar van belangrijke objecten in huis voor het dagprogramma om moeilijke overgangsmomenten te verduidelijken. En zo namen we afscheid. We zijn zo benieuwd hoe het verder met hen zal gaan. We hopen erover te horen bij het volgend bezoek van de vrijwilligers van stichting Nour.
Sanaa en Fieke